Bu başlıkta birçok okuyucunun bildiği problemden görseller yardımıyla bahsedeceğim.
Dünya üzerinde Kabe’ye dönmek dünyanın küresel şekli itibarıyla problemlidir.
https://photos.app.goo.gl/L8KkPBjD8e8phcNE7
Görüldüğü üzere Kabe’ye dönebileceğimiz alan yeşil noktada bitmektedir. Çöp adamımız kıbleye dönememektedir.
Yön doğrusaldır. Sağa sola sapmadan yürüdüğümüzde kıbleye varacağımız yöne doğru durmak Kabe’ye doğru döndüğümüz anlamına gelmez. Çünkü yön yürüyen bir şey değildir.
Size bir görsel eşliğinde anlatayım:
https://photos.app.goo.gl/WxStzP1xtqWonNJZ9
Burada mavi renkle çizilmiş “yay” kaç numaralı yöne doğru bakmaktadır? Tabii ki 1 numaralı yöne. Okun varacağı yer 2′dir.
Görüldüğü gibi bu görselde hem okun hem de yayın baktığı yönün okun varacağı yönle bir ilgisi yoktur.
Bu kıble problemi, yayı şekildeki gibi tutup “Yayı 2 numaralı yöne doğru tutuyorum.” demekle aynıdır.
Problem bununla da kalmıyor. Geometriye karşı gelip yönün doğrusal olmadığını varsaysak dahi:
1-) İki Yön Problemi
Dünya üzerindeki her yerde, kıbleye dönebileceğimiz en az iki yön oluşuyor.
Bu konuda ise “Ne yani, şimdi Kabe’ye ters mi döneceğiz?” diyenler oluyor.
Fakat unutulmamalıdır ki “ters, düz, sağ, sol” bunların hepsi referansla belirlenir. Yani yönlerde “kime göre neye göre” mantığı işler. Bunu bir görselle anlatayım:
https://photos.app.goo.gl/sYoHFiY5j7sgNfQr6
Şekilde görüldüğü üzere B yönüne yüzünü dönen çöp adam, A yönüne sırtını dönmüş olur. A yönüne yüzünü dönen çöp adam, B yönüne sırtını dönmüş olur.
İşte kime göre neye göre mantığı da bu: Kabe’nin bir yönüne göre düz yönelirken diğer yönüne göre mutlaka ters yöneliriz.
Fakat alışılmışın dışına çıkmak insanlara her zaman için zor gelmiştir… Bir sonraki kılacağınız namazı her zaman kıldığınız yönün tersine kılabilir misiniz?..
“Sen şimdi Ankara’dan İzmir’e gideceksin. Doğu yönünde mi ilerlersin yoksa batı yönünde mi ilerlersin?” diyenler de var.
Elbette batı yönünde ilerlerim. Çünkü batı yönünde daha az masraf sarfederim. Fakat yön için aynısı geçerli değil. Her zaman yöneldiğim yönün tersine yönelmek ekstra bir çaba gerektirmez.
Üstelik ben hiçbir kaynakta Kabe’ye en yakın yön baz alınır diye bir şey yazdığını görmedim.
2-) Kabe’nin Antipodu
Antipod, dünya üzerindeki noktanın dünyanın merkezine göre karşısıdır. Kabe’nin antipodunda, her yöne yönelebiliriz:
https://photos.app.goo.gl/yKg8MJYk8GajaoEj6
Okuduğunuz için teşekkürler…
