Geleneksel anlayış, miras taksiminde kız çocuğa 1 pay erkek çocuğa 2 pay verilmesini söyler.
Buna dair iki örnek verelim:
1-) Bir adam ölsün, geriye sadece 2 kız çocuk ve 1 erkek çocuk bıraksın. Adamın 300.000 lirası borçsuz vasiyetsiz miras kalsın.
Bu anlayışa göre erkeğe 2 kıza 1 pay verileceğinden:
- kıza x
- kıza x
Erkeğe 2x verilmelidir.
4x = 300.000 TL
x = 75.000 TL olup
- kıza 75.000 TL
- kıza 75.000 TL
Erkeğe 150.000 TL verilmelidir.
2-) Bir adam ölsün geriye 1 kız çocuk ve 1 erkek çocuk bıraksın. Adamın 300.000 lirası borçsuz vasiyetsiz miras kalsın.
Bu anlayışa göre erkeğe 2 kıza 1 pay verileceğinden:
Kıza x
Erkeğe 2x pay verilmelidir.
3x = 300.000 TL
x = 100.000 TL olup
Kıza 100.000 TL
Erkeğe 200.000 TL verilmelidir.
Bu anlayışın dayandığı ayet 4:11′dir.
4:11′in ilk kısmı şöyledir:
يُوص۪يكُمُ اللّٰهُ ف۪ٓي اَوْلَادِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْاُنْثَيَيْنِۚ
Çeviri: Allah evlatlarınız içinde erkek için iki dişinin payının karşılığını tavsiye eder.
Çeviriye ilk bakışta bu anlayışın ve iki örneğin doğru olduğu düşünülebilir.
Fakat ayette tesniye kalıbındaki “الْاُنْثَيَيْنِۚ” (el-unseyeyn) yani iki dişi ifadesi, harf-i tarifle (الْاُ) kullanılmıştır.
Harf-i tarifle gelen ifadeler marife (bilinen) ve dolayısıyla da belirli ifadelerdir.
Erkeğin payı marife olan “iki kadın” üzerinden belirlenmiştir.
Birinci örnekte iki kadın olduğundan bu örnek doğrudur.
İkinci örnekte “iki kadın” (الْاُنْثَيَيْنِۚ) olmadığından “iki kadının payının karşılığından” da (مِثْلُ حَظِّ الْاُنْثَيَيْنِۚ) söz edilemez.
Bu paylaştıma Kuran’a dayandırılamaz.
